به گزارش نجوم، به نقل از خبرگزاری رویترز، کشورهای عضو اِسا (ESA سرواژه European Space Agency) بودجه ۴۵۰ میلیون یورویی (معادل ۱۵ هزار میلیارد ریال) جدیدی را، با وجود شکست مأموریت اخیر سطحنشین این پروژه در اواخر مهرماه امسال، تصویب کردند. این بودجه در نشست ۱۲ آذر ماه، با شرکت تمام ۲۲ عضو این سازمان، تصویب شد.
مقامات شرکت ویرجین گلکتیک (Virgin Galactic) روز سیزدهم آذر اعلام کردند فضاپیمای جدید این شرکت، نخستین پروازِ بدون موتور خود را با موفقیت به انجام رسانده است. این پیروزی پس از سقوط مرگبار نمونۀ قبلی این فضاپیما که دو سال پیش رخ داد، گامی مهم برای این شرکت خصوصی به شمار میرود.
این روزها ناسا نامی فراتر از یک اسم ساده برای یک سازمان فضایی جهانی است. ناسا به نماد و نشانه ای از پیشرف علمی بشر تبدیل شده است. جمعی از بهترین نیروهای علمی، فنی، مهندسی و مدیریتی جهان در سازمانی به نام ناسا گرد آمده اند تا برنامه های پیشرفت انسان در بیرون از خانه را سامان دهند و در عین حال زندگی بهتری برای ما این جا، روی زمین، به وجود آورند. با شنیدن نام ناسا بسیاری یاد فضانوردانی می افتند که در مدار زمین یا فراسوی آن مشغول فعالیت اند یا گروه هایی از دانشمندان که ردپای حیات را در دیگر نقاط سیاره ما جست و جو می کنند.
روز 28 دسامبر مصادف با سالروز فوت هرمان جولیوس اوبرت، یکی از پیشگامان و تئوریسینهای بزرگ تاریخ عصر فضا است که میتوان او را یکی از پایهگذاران ایده جدایش در موشکها و پرتابگرهای چند مرحلهای دانست. او به همراه تسیلکوفسکی و گدارد آمریکایی پدران دانش و مهندسی موشکهای پرتابگر به حساب میآیند.
مریخ چهارمین سیاره از سمت خورشید در منظومه شمسی است. این سیاره یکی از همسایه های نزدیک زمین در فضا می باشد. مانند بقیه اجرام موجود در منظومه در حدود 6/44 بیلیون سال تخمین زده می شود. رومیان باستان به تقلید از یونانیان، نام خدای جنگ خود یعنی مارس را بر روی این سیاره گذاشتند. دلیل این نامگذاری رنگ سرخ تداعی کننده خون این سیاره است. سرخ بودن این سیاره به دلیل وجود مقادیر زیاد آهن در خاک آن می باشد.
سیاره مریخ، مانند زمین، دارای ابر در اتمسفر و رسوبات یخ در قطبها می باشد. اما بر خلاف زمین، مریخ در سطح خود آب مایع ندارد. قرمز بودن رنگ این سیاره به دلیل وجود مقادیر زیاد آهن در خاک آن است.
دانشمندان این سیاره را از طریق تلسکوپ های مستقر در زمین و فضا مشاهده کرده اند. سفینه هایی نیز تلسکوپ و تجهیزاتی دیگر را با خود به این سیاره برده اند. سفینه های نخستین طوری طراحی شده بودند که با گذر از کنار مریخ به مشاهده آن بپردازند. بعدها، سفینه هایی در مداری به دور مریخ شروع به گردش نموده و یا حتی بر سطح آن فرود آمده اند اما تا کنون هیچ انسانی پای بر روی این سیاره نگذاشته است.دانشمندان شواهدی را مبنی بر اینکه زمانی در سطح مریخ آب جریان داشته است، پیدا نموده اند. شواهدی شامل کانال ها، دره ها و آبگذرها بر سطح مریخ. اگر این بیان از شواهد درست باشد، این امکان وجود دارد که همچنان در لایه های زیرین این سیاره آب مایع یافت شود. ضمنا یک سفینه مقادیر زیادی از یخ را در سنگهای زیرین مریخ که بیشتر نزدیک قطب جنوب این سیاره می باشند کشف کرده است.
تعریف نجوم:
نجوم علم مواضع،حرکات،ساختمان ها،سرگذشت ها و سرنوشت های اجرام آسمانی است. این دانش در نزد عالمان ودانشمندان اسلامی، همچنین در ادبیات قدیم با عنوان هیئت شناخته می شود. واژه انگلیسی این علم astronomy است و از دو واژه یونانی آسترون به معنای ستاره و نوموس به معنای قانون گرفته شده است. پیدا کردن اجرام سماوی از قبیل ستارگان، سیارات، اجرام میان سیاره ای و دیگر اجرام قابل رصد از تواناییهای این علم است؛ بنابراین رصدگران آسمان و علاقمندان آن در این طبقه قرار میگیرند.
نجوم درشمار معدود دانشهایی است که علاقمند غیر متخصص هنوز میتواند درپیشبرد آن سهمی داشتهباشد. در تاریخ نجوم کشفهای زیادی را میتوان نامبردکه به وسیلهی این منجمان غیر حرفهای صورت گرفتهاست.
درحالیکه دانشمندان مقداری آبِ جاری روی مریخ یافتهاند تلاشها برای یافتن منابع آب قابل اتکا برای سفرهای آتی بشر بر سیاره سرخ همچنان ادامه دارد. در همین راستا دانشمندان مقادیر بسیار زیادی از یخ در زیر پوسته سرد مریخ از کلاهک یخی قطب تا بخشهای یخ زده میانی خاک سیاره سرخ کشف کردهاند. این قطعه یخ بزرگ هم میتواند سرنخهایی از گذشته مریخ به ما بدهد و هم میتواند منبع کمنظیری برای تهیه آب فضانوردان در آینده باشد. طبق مطالعات اخیر ناسا، مقدار یخ اندوخته شده تا یک ششم حجم آب دریاچه خزر برآورد شده است و این مقدار تا مدتها برای تأمین نیاز مریخنوردان کافی است.
محققان ناسا ناحیه متخلخلی از یخ را در منطقهای معروف به «یوتوپیا پلتینیا» (به معنی دشت بهشت) شناسایی کردهاند که تقریبا در نیمه راه قطب شمال و خط استوای مریخ است. این توده عظیم یخ تقریبا بین 1 تا 10 متر زیر سطح مریخ قرار گرفته است ومساحتی تقریبا دو برابر استان سیستان و بلوچستان دارد.
یکی از پژوهشگران این طرح میگوید: «این مقدار یخ احتمالا از بارش برف و تهنشین شدن آن با مقداری گرد و غبار در طی سالها و در دورهای از پیشینه مریخ که محور این سیاره مایلتر بوده، تشکیل شده است.»
ضخامت این قطعه یخ بین ۸۰ تا ۱۷۰ متر است. بیشتر صفحه یخی «یوتوپیا پلتینیا» ترکیبی از برف و گل و آب است. در حالیکه به نظر میرسد بیشتر آب مریخ تبخیر شده باشد، این قطعه یخ به لطف موقعیت خوبش در زیر زمین جا خوش کرده است و از تبخیر و تغییرات آب و هوایی در امان مانده است.
این توده یخ همچنین پنجرهای به گذشته مریخ است. در حالی که این یخ بهنظر میرسد تجمعی از برف باشد، پژوهشها نشان میدهد ناحیه «یوتوپیا پلتینیا» به نسبت برخی نقاط کمی گرمتر بوده است. نمونهبرداری از این یخها در مأموریتهای آتی، میتواند دید جدیدی درباره گذشته آب و هوای مریخ به ما بدهد که هنوز تا اندازهای رازآلود باقی مانده است.
در فاصله 9000 کیلومتری از سیاره مریخ، یکی از اقمار این سیاره با نام فوبوس قرار گرفته است. این قمر که دارای شعاعی در حدود 11 کیلومتر و جرمی معادل 1.08e16 Kg می باشد، برای نخستین بار توسط یک ستاره شناسی آمریکایی در سال 1877 شناسایی گردید.
فوبوس نامیست که در سال های آینده آن را به دفعات خواهید شنید. کمی بزرگتر از یک سیارک ، عاری از جو و جاذبه ای بسیار نزدیک به صفر می باشد. با اینحال به نظر می رسد، این قمر که بزرگترین قمر مریخ به شمار می آید ، بزودی پایگاه مرزی انسان ها و خانه دوم ما در فضا خواهد بود. اگرچه ماه به شکل قابل توجه و فریبنده ای نزدیک به سیاره ما می باشد، اما نیروی جاذبه آن بدین معناست که برای انتقال فضانوردان از آنجا به درون فضا نیازمند راکت های نسبتاً عظیمی می باشیم. این موضوی در رابطه با سیاره مریخ نیز صادق بوده و به همین شکل ، انجام ماموریت های فضایی از آنجا نیز هزینه های بسیار بالایی به همراه خواهد داشت.